Położenie i historia
Położenie
Zagórów to miasto położone blisko rzeki Warty w powiecie słupeckim województwa wielkopolskiego. Zajmuje powierzchnię 3,44 km2 i liczy 2985 mieszkańców. Jest stolicą gminy miejsko-wiejskiej o łącznym obszarze 159,71 km2 i 9079 mieszkańców.
Układ urbanistyczny Zagórowa jest wydłużony, równoległy do Warty. Czytelne są w nim pozostałości pierwotnej osady w kształcie owalnicy o wymiarach ok. 105×450 m, rozciągniętej wzdłuż dawnego traktu z Pyzdr do Konina. Zabudowa miasta, wokół Dużego Rynku, w dużej mierze jest parterowa, z niektórymi domami jeszcze z 2 poł. XIX w. Cechą charakterystyczną są indywidualnie wykonywane solidne drzwi wejściowe do nich.
Ośrodkiem miasta jest Duży Rynek – obszerny plac wytyczony podczas lokacji, na którym stoją pomniki poległych za wolność Ojczyzny z 1979 r. i zrekonstruowany w 2003 r. przedwojenny pomnik ku czci żołnierzy z lat 1918-20. Dalej na wschód, przy ul. Konińskiej, wznosi się kościół ewangelicko-augsburski z 1884 r. Przy nim znajdują się dawna pastorówka z 1938 r. i dom kantora z 1913 r. (obecnie nieczynne).
Trójkątny Mały Rynek to pamiątka po placu targowym dawnej osady. Zdobi go barokowa figura św. Jana Nepomucena z 1747 r., na której cokole umieszczono rymowane napisy oraz płaskorzeźby Matki Boskiej, św. Augustyna, św. Grzegorza i św. Wawrzyńca.
Za bramą z 1800 r. wznosi się kościół św. Piotra i Pawła. Istniał już zapewne w XIV w. Obecną późnobarokową budowlę wzniesiono w latach 1740-60. Wyposażenie wnętrza pochodzi z lat po połowie XVIII w., neobarokową polichromię wykonano w końcu XIX w. Po poprzedniej drewnianej świątyni pozostała kaplica z 1686 r. od południa. Na ścianach zewnętrznych widnieją tablice ku czci Tadeusza Kościuszki (z 1917 r.) i 57 parafian poległych w latach 1918-20. Przy kościele stoi nowoczesna dzwonnica.
Fragment tekstu dokumentu z 30.IX.1240 roku.
Później wzmiankowano o wsi Zagórów w potwierdzeniu nadania przez Mieszka III Starego Lądu dla Cystersów w 1145 r., w dokumencie księcia Bolesława Pobożnego z 10 XII 1262 r., na mocy którego klasztor otrzymał niezwykle bogate uposażenie w postaci okolicznych wsi.
"[...] Że zaś czas nie pozwala na zachowanie tego w takim stanie, w jakim powinno być zachowane, strzec sie należy, by to nie uległo zniszczeniu, dla przywileju pradzada naszego podniszczonego starością, niechaj stworzony będzie ten obyczaj prawy, dlatego my mając na uwadze pobożność prarodziców naszych, przyrzeczone dobra wraz z ludźmi potwierdzamy, biorąc w opiekę te same posiadłości w imię Polski, mianowicie: Marcinkowo, Jaroszyno, Gorzyza, Zagorowo, Skokum, Oleszyno. I z racji darowania przewinień, uwalniamy wszystkich mieszkańców wymienionych wsi, przypisanych, wolnych, najemników w zasięgu, ich władzy służących uwalniamy od wszelkich praw polskich i od zbiórek, które tak powolnym sie nazywa."
Fragment tekstu dokumentu sporządzonego 10.XII.1261 roku w Sechowie, potwierdzający akt fundacyjny dla klasztoru w Lądzie.